Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 2 No'lu Sebze ve Meyve Komisyoncuları Meslek Komitesi Meclis Üyeleri sektörün beklediği Hal Yasası'nı değerlendirdi. Ortadoğu, Balkanlar ve Türkiye’nin en büyük, Avrupa’nın ise ikinci büyük meyve sebze hali olduklarını vurgulayan Meclis Üyeleri, bu alanda daha çok büyümek, ihracatlarını artırmak için bir takım yasal düzenlemeler bekliyor. Meclis Üyeleri sektör temsilcilerinin KOSGEB kredilerinden yararlanamamaktan şikayetçi olduklarına da dikkat çekerek, bu alanda da düzenleme beklediklerini, mevcut durumda ihtiyaçlarını yüksek faizli banka kredileri ile çözmek durumunda kaldıklarını anlattı. 

Mutluay: “Yeni yasada kiralamanın da olmasını bekliyoruz”
Konuyla ilgili değerlendirme yapan 2 No’lu Komite Meclis Üyesi ve Mutluay Sebze ve Meyve Komisyonculuğu Ltd. Şti Sahibi Haluk Mutluay, mevcut durumda mülkiyet sahibi olmalarına rağmen dükkanlarını kiraya veremediklerini söyledi. Konuyla ilgili defalarca ilgili bakanlıklarla, müsteşarlıklarla görüşmelerine rağmen sonuç alamadıklarını bildiren Mutluay, “Yeni çıkacak yasada kiralamanın da olmasını talep ediyoruz” dedi. İşyerlerinin kiraya verilmesi halinde mevcut mülk sahiplerinden alınan rüsum gibi bir takım ödemelerin tahsil edilememesi endişesi taşındığına dikkat çeken Mutluay, bunların da yapılacak düzenlemelerle çözümlenebileceğini vurguladı. Belediyelerin kiracılardan teminat mektubu alabileceğini ifade eden Mutluay, “Belediye kendisini garantiye alacak formüller geliştirebilir. Yasa çıkarsa bizim için faydalı olacağına inanıyorum” ifadelerini kullandı. 

Beyan: “Üretilen ürünler yeniden Hal’e girmeli”
2012 yılında çıkan Hal Yasası ile birlikte ürünlerin hal dışında satışına izin verildiğini anlatan 2 No’lu Meclis Üyesi ve Hacı Baba Ticaret Sahibi Metin Beyan ise bu değişimle yaşanan sıkıntılara dikkat çekti. Ürünlerin meyve sebze hallerine girmeden tarla ya da bahçeden satılmaya başlandığını kaydeden Beyan, bu durumun kontrol yapılmasının da önüne geçtiğini, kayıt dışılığı artırdığını, ödemesini alamayan üreticiyi mağdur ettiğini, yaşanan fiyat artışlarıyla tüketiciyi sıkıntıya soktuğunu, komisyoncuların ise rekabet gücünü kırdığını anlattı. Daha uygun fiyatlarla ürün temin edilmesi beklenirken komisyoncu fiyatlarının üzerinde fiyatlarlarla ürünlerin marketlerde satılmaya başlandığını kaydeden Beyan, “Yeni Hal Yasası’ndan beklentimiz fiyat istikrarının yakalanması için yine üretilen ürünlerin hallere girmesinin sağlanmasıdır. Böylece her şey kayıt altında ve faturalı olacaktır” dedi. 

Yılmaz: “Tek isim altında büyüyebilmeliyiz”
Yasanın bir kişinin tekelleşir düşüncesiyle birden fazla dükkanı aynı isim altında satın almasına izin vermediğini dile getiren Meclis Üyesi ve Suhpi Yılmaz Komisyon Evi Sahibi Suhpi Yılmaz ise yeni yasa ile bu konuda da düzenleme beklediklerini söyledi. “Komşumuz dükkanını satıyor ama biz aynı isim altında bu işyerini alıp büyüyüp daha hijyenik ve rahat bir alanda çalışamıyoruz” diyen Yılmaz, bir kişinin 5 dükkanı var ise 5 ayrı kişi üzerinden, 5 ayrı defter üzerinden işlem yaptığını ve bunu da herkesin bilmesine rağmen bir düzenlemeye gidilmediğini söyledi. Tek isimle işlerin yürütülmesi halinde tekelleşmenin söz konusu olmayacağını vurgulayan Yılmaz, “Bugün bir market 7 bin şube işletip tekelleşmiyorsa komisyoncuların da birkaç dükkan ile tekelleşmesi söz konusu olmayacaktır” değerlendirmesini yaptı. Dükkanların genişlemesi ile komisyoncuların talep edilen boyutlarda paketleme de yapabileceğini, ihracatın da yurtiçi satışların da artabileceğini kaydeden Yılmaz, bu sayede ticaretin niteliğinin de niceliğinin de artacağına değindi.